Bộ GD-ĐT đang thúc hối các trường ĐH Sư phạm phải đột phá -
bắt tay ngay vào việc đào tạo đội ngũ giáo viên đạt chuẩn để thích ứng với việc
đổi mới chương trình giáo dục phổ thông từ sau năm 2017. Trong khi đó, các trường
ĐH Sư phạm lại đòi hỏi phải thấy “hình bóng, cấu trúc” của chương trình phổ
thông mới thì mới có thể thiết kế chương trình đào tạo theo yêu cầu. Tháo gỡ
nút thắt này như thế nào?
“Nước đã gần đến chân” và chỉ còn hơn 2 năm nữa, cả nước sẽ
chính thức áp dụng chương trình giáo dục phổ thông mới theo chủ trương “Đổi mới
căn bản toàn diện giáo dục và đào tạo”. Sự thành bại của chương trình này phụ
thuộc rất nhiều vào việc chuẩn bị đội ngũ giáo viên và đào tạo sinh viên sư phạm
bắt kịp xu thế đổi mới. Thế nhưng, nhìn lại thì thấy sự trì trệ, tụt hậu, chậm
đổi mới của các trường sư phạm trong cả nước rất đáng báo động. Phát biểu tại hội
nghị về đổi mới công tác bồi dưỡng cán bộ quản lý và giáo viên tại TPHCM mới
đây, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Vinh Hiển bức xúc: “Các trường sư phạm thụ động,
không biết xây dựng chương trình đào tạo phù hợp với yêu cầu đổi mới sản phẩm
đào tạo. Vì thế sinh viên ra trường không biết gì và không thể thích ứng với đổi
mới phương pháp giảng dạy đang được triển khai ở các trường học…”.
Thử hỏi có bao nhiêu sinh viên sư phạm biết rõ thực tế các
trường phổ thông hiện đang triển khai công nghệ dạy học như thế nào và có bao nhiêu
mô hình, phương pháp mới, tích cực? Do chương trình đào tạo, giảng dạy “vũ như
cẩn”, sinh viên phải học chay là chính và ít có cơ hội thực tập. Vì thế, nhiều
giáo viên mới ra trường chẳng những không biết cách tổ chức dạy học mà còn “rối
tinh”, lúng túng với các mô hình dạy học mới ở cơ sở. Lỗi này bắt nguồn từ các
trường sư phạm chưa chủ động đổi mới phương pháp giảng dạy, còn giảng viên chưa
làm hình mẫu cho sinh viên biết cách dạy học đúng kỹ thuật, quy trình cũng như
có nghệ thuật để chạm vào trái tim người học.
 |
| Tuyển sinh trung cấp ngành sư phạm mầm non |
Không chỉ nói rõ bệnh trì trệ, lạc hậu, chậm đổi mới, Thứ
trưởng Nguyễn Vinh Hiển còn cảnh báo thực trạng đầu ra kém chất lượng, tỷ lệ
sinh viên sư phạm thất nghiệp cao là do nhiều trường chạy theo chỉ tiêu, đào tạo
thật nhiều để lấy nguồn kinh phí của nhà nước. Cũng theo Thứ trưởng Nguyễn Vinh
Hiển, xã hội đang thay đổi rất nhanh, trong đó các sản phẩm công nghiệp thay đổi
từng ngày, hướng tới chuẩn quốc tế để thích ứng với thị hiếu khách hàng trong
và ngoài nước. Vậy mà, sản phẩm con người - những người thầy - đòi hỏi chất lượng
khắt khe hơn, cao hơn lại chậm đổi mới, nếu không muốn nói là tụt hậu quá xa.
Thực tế thầy kém thì làm sao trò có thể học khá, giỏi, lĩnh hội kiến thức tốt
nhất?
Theo Thứ trưởng Nguyễn Vinh Hiển, muốn thực hiện thành công
chương trình giáo dục phổ thông mới thì phải có sự vào cuộc của các trường sư
phạm, trong đó giải pháp then chốt, cấp thiết đối với các cơ sở đào tạo giáo
viên là phát triển đội ngũ giảng viên, cán bộ quản lý giáo dục đạt chuẩn. Nếu
ngay từ bây giờ, cỗ máy cái sư phạm không chịu khởi động - thiết kế chương
trình đào tạo sinh viên theo chuẩn mới, hướng dạy học theo năng lực học sinh -
thì khi ra trường họ khó có thể bắt tay vào giảng dạy theo chương trình, sách
giáo khoa mới.
Rõ ràng, yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra đối với đội ngũ giáo
viên chuẩn bị dạy chương trình, sách giáo khoa mới rất lớn nhưng đến giờ này,
nhiều trường sư phạm vẫn chưa chuyển động - xây dựng chương trình đào tạo theo
hướng tích hợp - để sinh viên ra trường có thể dạy tích hợp một số môn cùng
lĩnh vực như khoa học xã hội, khoa học tự nhiên. Hơn nữa, trong xu thế chỉ có một
chương trình và nhiều bộ sách giáo khoa, giáo viên sẽ được trao quyền chủ động
nhiều hơn nên phải tạo điều kiện cho sinh viên thực hành, trang bị phương pháp
luận sáng tạo, tiếp cận với mô hình dạy học mới…
Kết quả khảo sát đối với 300 sinh viên của Th.S Hoàng Thị Hạnh
(Trường ĐH Sư phạm Hà Nội 2) cho thấy: hơn 50% cho rằng việc tổ chức hoạt động
giáo dục ngoài giờ lên lớp không quan trọng và nhiều “giáo viên tương lai” học
đến năm thứ ba “ngạc nhiên” trước vấn đề mới mẻ này. Điều này cho thấy nhận thức
của sinh viên sư phạm khá lạc hậu và có đến 72% coi trọng việc học theo giáo án
và tâm niệm ra trường cũng dạy theo giáo án là chính. Không những thế, vì thiếu
điều kiện thực tập sư phạm, nhiều sinh viên thiếu kỹ năng thể hiện, diễn thuyết
và kỹ năng mềm khác.
Một số ý kiến khác thì cho rằng nhiệm vụ đào tạo, bồi dưỡng
giáo viên cho mục tiêu đổi mới giáo dục là quan trọng, nhưng muốn thiết kế xây
dựng chương trình thì phải biết rõ “hình bóng, cấu trúc” của chương trình phổ
thông mới. Từ đó các trường ĐH Sư phạm mới có thể tạo ra mô hình đào tạo sư phạm
mới, đáp ứng chuẩn nghề nghiệp giáo viên phổ thông theo yêu cầu đặt ra. Như thế,
trong khi Bộ GD-ĐT hô hào cỗ máy sư phạm phải chủ động đổi mới và đổ lỗi về sự
chậm trễ trong đào tạo giáo viên thì nhiều trường sư phạm lại chần chừ, không
muốn lột xác - nêu cái khó vì chưa thấy rõ hình bóng, cấu trúc của chương trình
phổ thông mới.
sggp
0 nhận xét: